Społeczeństwo informacyjne a państwo opiekuńcze – na przykładzie Finlandii

Potęgi gospodarcze, które wyłamują się w pewien sposób z powszechnego schematu, zawsze są ciekawym przedmiotem analizy.

Takie postaci na arenie międzynarodowej pokazują, że nie trzeba podążać drogą wyznaczoną przez poprzedników, by osiągnąć sukces.

Przykładem państwa, które oferuje model wzrostu alternatywny do neoliberalnego, jest Finlandia.

Finlandia od lat pozostaje krajem, w którym odnotowuje się najwyższy poziom życia przy jednoczesnym zaskakującym poziomie rozwoju.

Wpisuje się to w trend reprezentowany przez inne kraje skandynawskie.

Czyli łączenie konkurencyjności i innowacyjności i dynamicznego rozwoju zaawansowania technologicznego z utrzymującym się na wysokim poziomie poziomie życia wszystkich warstw społecznych.

Na fiński sukces złożyło się wiele czynników, w tym historyczne, polityczne i kulturowe uwarunkowania.

Jednak niezwykle ważne pozostają też strukturalne elementy systemu: powszechny dostęp do darmowej edukacji na wszystkich szczeblach kształcenia, ochrona zdrowia i aktywna polityka rynku pracy.

Przykład Finlandii prowokuje do postawienia pytania: czy da się pogodzić utrzymanie rozwiniętej infrastruktury usług publicznych na wysokim poziomie przy zachowaniu dynamicznego rozwoju gospodarczego?

Finowie – społeczeństwo informacyjne

Finlandia jest społeczeństwem informacyjnym. Społeczeństwo sieciowe powstaje poprzez transformację kapitalizmu przemysłowego w kapitalizm informacyjny.

Finlandia łączy „informacjonizm” z klasycznym modelem państwa dobrobytu, wprowadzając doń swoisty akcent.

Sukces Finlandia zawdzięcza dynamicznej integracji z gospodarką światową, członkostwu w instytucjach europejskiej i afirmacji własnej kultury i tożsamości.

Ostatni element daje fińskiemu rządowi polityczną legitymizację, dzięki czemu cieszy się dużym zaufaniem społecznym podczas interwencji.

Finlandia cieszy się takim samym poziomem zaawansowania technicznego jak choćby azjatyckie tygrysy.

Jednak widoczne są wyraźne różnice na płaszczyźnie społecznej.

Finlandia – państwem opiekuńczym?

W modelu fińskim technologiczny i ekonomiczny dynamizm połączony jest z państwem opiekuńczym.

Dzięki czemu społeczeństwo sieciowe nie destabilizuje ładu społecznego i umożliwia zrównoważony rozwój.

W większości wysokorozwiniętych krajów problemem są rosnące nierówności społeczne.

Transformacja społeczeństwa w model sieciowy powoduje, że powstają nowe formy wykluczenia.

Gospodarka informacyjna ze swej natury włącza w obieg jednostki wartościowe, resztę pozostawiając poza marginesem.

Krajom skandynawskim udało się wypracować model, który w dobry sposób adresuje ten problem, zapobiegając w ten sposób niesprawiedliwości społecznej, rosnącym nierównościom i polaryzacji.

W Finlandii są wysokie podatki i niski poziom ubóstwa.

Co ciekawe, wysokie opodatkowanie cieszy się uznaniem społeczeństwa, ponieważ są gwarantem usług publicznych na wysokim poziomie.

Taki model pozwala Finlandii od lat utrzymywać się w globalnej czołówce.

Nowoczesny welfare state zapewnia obywatelom Finlandii wysoki poziom życia, przy jednoczesnej innowacyjności.

W ciągu zaledwie kilku dekad stała się potęgą gospodarczą.

Jest to możliwe między innymi dzięki umowie społecznej między światem pracy i światem kapitału.

Zbiorowa ochrona pracy połączona jest z elastycznością zatrudnienia, która napędza rozwój.

Kooperacja najważniejszych aktorów społecznym pozwoliła na harmonijną restrukturyzację gospodarki.

Te rewolucyjne rozwiązania odważnie konfrontują się z tezą, że nadchodzi upadek państwa dobrobytu.

Poprzez zastosowanie technologii informacyjnych do odnowienia jego struktur i zwiększenia produktywności usług publicznych Finlandia pokazuje, że nie musi tak być.

Oferując model instytucjonalny i demokratyczny prezentuje nową jakość, mogącą być drogowskazem dla innych krajów Europy.